De vraag

Hoe kan de grote hoeveelheid narratieve informatie in de verpleeghuiszorg gebruikt worden als kwaliteitsinformatie voor cliënten, mantelzorgers en professionals?

Hoe bepaalt een (toekomstige) cliënt welk verpleeghuis bij hem of haar past? Kwaliteitsinformatie in de verpleeghuiszorg wordt voornamelijk weergegeven in getallen, terwijl teksten, foto’s en video’s hierin minstens zo belangrijk zijn. Deze narratieve informatie kan de cijfers van een context voorzien. In februari 2019 vond een hackathon plaats geïnitieerd door Zorginstituut Nederland waar verschillende organisaties uit zorg, techniek en wetenschap werd gevraagd om samen na te denken over een manier om op innovatieve wijze gebruik te maken van narratieve informatie als kwaliteitsinformatie over verpleeghuiszorg. Het winnende consortium bestond uit zorgaanbieder tanteLouise, designspecialist ICATT en dataspecialist Ynformed en betrof het Verhalenvenster. Het doel van het Verhalenvenster was om het makkelijker te maken voor cliënten, mantelzorgers en professionals om inzicht te krijgen in de vele verhalen die er spelen binnen de verpleeghuiszorg omtrent bepaalde thema’s.

De aanpak

Het consortium is in een scrum aanpak te werk gegaan om zo snel mogelijk de krachten van alle partijen te benutten en deze regelmatig te toetsen bij elkaar en het Zorginstituut. Tijdens de eerste gesprekken kwam het idee naar voren om een interactieve tool te maken waar verhalen uit verschillende bronnen automatisch geclassificeerd werden naar een bepaald thema zodat dit kon dienen als extra informatie bij het maken van een keuze voor een verpleeghuisinstelling voor cliënten en mantelzorgers. Noodzakelijke stappen hierbij waren:

• Het bepalen van de bronnen van narratieve informatie
• Het kiezen van een relevant thema uit het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg om de eerste proof of concept mee te maken
• Het maken van een lijst met alle mogelijke woorden die te maken hadden met het gekozen thema
• Het bouwen van een algoritme om de gekozen bronnen binnen te halen, op te schonen, te ontleden en te classificeren of ze voldeden aan het gekozen thema
• Het bouwen van een interactieve interface die gebruikersvriendelijk is en aansloot bij de doelgroep
• Het toetsen van de tool bij leden van de doelgroep

Als dataspecialist heeft Ynformed zich voornamelijk bezig gehouden met het bouwen van een textmining algoritme dat gebruikt kon worden om verhalen uit IGJ inspectierapporten, kwaliteitsverslagen en cliëntreviews te beoordelen op hun verhouding tot het gekozen thema:‘Ik kan naar buiten gaan als ik dat wil’. We hebben expres gekozen voor bronnen uit verschillende perspectieven en die ook sterk verschillen in hun objectiviteit. Samen met tanteLouise is een woordenlijst opgesteld die gebruikt is voor de classificatie van deze verhalen. Uiteindelijk zijn de relevante verhalen doorgegeven aan ICATT die vervolgens deze heeft gebruikt voor het maken van de website (zie figuur).

Tijdens dit proces zijn verschillende uitdaging naar voren gekomen, zoals de definitie van een verhaal, de dubbelzinnigheid van verschillende woorden als “buiten”, de verschillen in kwaliteit van de gekozen bronnen, en dillema’s over de subjectiviteit van de verschillende bronnen en hoe hiermee om te gaan. Met het consortium en Zorginstituut Nederland hebben we zorgvuldig al deze uitdagingen afgewogen om tot de gepresenteerde oplossing te komen.

De oplossing

Het eindproduct is een website waarin alle bovengenoemde elementen samenkomen. Het betreft een interface waar op een creatieve manier weergegeven wordt hoeveel relevante verhalen er gevonden zijn voor een bepaald thema binnen verschillende instellingen. Ook wordt weergegeven uit welke bronnen deze komen. Daarnaast is het mogelijk om deze verhalen te lezen en direct door te klikken naar de bron van dit verhaal zodat je het ook in een bredere context kunt plaatsen. Op deze manier proberen we het cliënten, mantelzorgers, en zorgprofessionals zo makkelijk mogelijk te maken om een goed beeld te krijgen van de verschillende soorten verhalen die er spelen binnen een verpleeghuisorganisatie omtrent belangrijke thema’s.

De impact

Het Verhalenvenster kan door (toekomstige) cliënten en mantelzorgers worden gebruikt om toegang te krijgen tot verhalen over verpleeghuizen binnen bepaalde thema’s. Hierdoor kan men zoeken op voor hen belangrijke thema’s en de verhalen zelf interpreteren. Deze informatie kan helpen bij het maken van een keuze voor een geschikte instelling. Daarnaast kan deze tool ook cliënten, mantelzorgers en zorgmedewerkers helpen om de kwaliteit binnen hun locatie beter te beoordelen aan de hand van de vele verhalen die erover verteld worden.

Het Verhalenvenster geeft een mooie inkijk in wat er allemaal mogelijk is om meer waarde te halen uit narratieve informatie. Met textmining is het mogelijk om de grote hoeveelheden narratieve informatie binnen de zorg inzichtelijk te maken en daadwerkelijk te gebruiken om de cliënten beter te informeren. Het Verhalenvenster is gepilot onder een groep cliënten van tanteLouise en deze waren erg enthousiast. De ontwikkelde oplossing is een eerste stap in de grotere ambitie om een toegankelijke tool te bouwen waar voor alle verschillende thema’s van het kwaliteitskader binnen de verpleeghuiszorg het mogelijk is om te zien welke verhalen er spelen. Om dit te realiseren moet er nog veel gedaan worden, zoals het ontsluiten van meer soorten bronnen (waaronder videobeelden). Daarnaast, onderzoekt het consortium samen met Zorginstituut Nederland en betrokken ketenpartijen momenteel hoe we dit Verhalenvenster verder kunnen ontwikkelen en inzetten.